Trận chiến Bạch Đằng Lưu_Hoằng_Tháo

Lãnh thổ Nam Hán ở vùng Quảng Đông, Quảng Tây, giáp với Tĩnh Hải quân của người Việt ở phía nam đã giành quyền tự chủ từ đầu thế kỷ 10 và vua cha Lưu Cung từng đánh chiếm được một thời gian (930-931). Năm 937, nhân ở Tĩnh Hải quân xảy ra sự kiện Kiều Công Tiễn giết Tiết độ sứ Dương Đình Nghệ tiếm quyền, bị Ngô Quyền cất quân hỏi tội, Công Tiễn cho người sang Nam Hán cầu cứu; Hồng Thao được vua cha cải phong làm Giao vương (交王) chỉ huy đạo quân sang xâm lược đất Việt.

Sách Tân Ngũ Đại sử chép:

“Năm thứ 10[4], Giao Châu nha tướng Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ tự lập, tướng cũ của Đình Nghệ là Ngô Quyền đánh Giao Châu, Công Tiễn xin cứu viện. Nghiễm [5] phong Hồng Thao tước Giao vương, xuất binh theo hướng Bạch Đằng tấn công. Còn Nghiễm thì đóng binh tại Hải Môn.”
— Tân Ngũ Đại sử, q.65

Đại Việt sử ký toàn thư chép:

“Mậu Tuất, [938], (Tấn Thiên Phúc năm thứ 3). Mùa đông, tháng 12, nha tướng của Đình Nghệ là Ngô Quyền từ Ái Châu cất quân đánh Công Tiễn. Công Tiễn sai sứ sang đút lót để cầu cứu với nhà Hán. Vua Hán là Cung muốn nhân khi nước ta có loạn chiếm lấy nước, bèn cho con là Vạn vương Hồng Thao làm Tĩnh Hải quân tiết độ sứ, đổi tước phong là Giao vương, đem quân sang cứu Công Tiễn. Vua Hán tự làm tướng, đóng ở Hải Môn để làm thanh viện.”
— Đại Việt sử ký toàn thư, q.5

Quân Nam Hán chưa tiến sang, Ngô Quyền đã hạ thành Đại La và giết chết Kiều Công Tiễn. Trước khi tấn công, Nam Hán đế Lưu Cung đã hỏi kế ở Sùng Văn sứ là Tiêu Ích. Ích nói:

“Nay mưa dầm đã mấy tuần, đường biển thì xa xôi nguy hiểm, Ngô Quyền lại là người kiệt hiệt, không thể khinh suất được. Đại quân phải nên thận trọng chắc chắn, dùng nhiều người hướng đạo rồi sau mới nên tiến.”
— Đại Việt sử ký toàn thư, q.5

Lời đánh giá của Tiêu Ích hoàn toàn chính xác, nhưng Lưu Cung muốn hành quân nhanh để đánh chiếm lại Tĩnh Hải quân, nên không nghe Tiêu Ích. Thực ra, còn một điểm chí tử nữa của quân Nam Hán mà Ngô Quyền đã nhận định với các tướng.

“Hồng Tháo là đứa trẻ khờ dại, đem quân từ xa đến, quân lính còn mỏi mệt, lại nghe Công Tiễn đã chết, không có người làm nội ứng, đã mất vía trước rồi. Quân ta lấy sức còn khỏe địch với quân mỏi mệt, tất phá được. Nhưng bọn chúng có lợi ở chiến thuyền, ta không phòng bị trước thì thế được thua chưa biết ra sao. Nếu sai người đem cọc lớn vạt nhọn đầu bịt sắt đóng ngầm ở trước cửa biển, thuyền của bọn chúng theo nước triều lên vào trong hàng cọc thì sau đó ta dễ bề chế ngự, không cho chiếc nào ra thoát”
— Đại Việt sử ký toàn thư, q.5

Lời nhận định này quả không sai. Theo chính sử, 2 người anh Hồng Tháo là Lưu Hồng Độ (con thứ 3, được phong Tần vương, sau là Nam Hán Thương đế Lưu Phần) và Lưu Hồng Hi (con thứ 4, được phong Tấn vương, sau là Nam Hán Trung tông Lưu Thịnh) đều được phong vương cùng năm 932, đều cùng sinh năm 920. Theo đó suy ra vào thời điểm năm 938 thì Hồng Tháo chưa quá 18 tuổi. Lưu Cung, bấy giờ tuổi cũng đã gần 50, cũng là nhà chính trị và quân sự lão luyện, nhưng lại mắc sai lầm giao đội quân chủ lực cho "đứa trẻ khờ dại"[6] để đấu với Ngô Quyền, một tướng lĩnh đã 40 tuổi, trải qua ít nhất 2 cuộc chiến Nam Hán đánh bại họ Khúc và Dương Đình Nghệ đánh bại quân Nam Hán giành lại quyền tự chủ.

Tính khí kiêu căng, vô mưu,[cần dẫn nguồn] quả nhiên Hồng Tháo mắc bẫy Ngô Quyền rất dễ dàng. Sau vài trận thắng dễ dàng, mắc mưu khiêu chiến, giả thua chạy để dụ địch đuổi theo, Hồng Tháo bị rơi vào điểm đặt phục binh của quân Việt, thuyền đều mắc vào cọc mà lật úp, rối loạn tan vỡ, quân lính chết đuối quá nửa. Quân Việt thừa thắng đuổi đánh, đánh tan đạo quân chủ lực của quân Nam Hán. Hồng Tháo bị Ngô Quyền bắt rồi giết chết.

Đạo binh xâm lược tan vỡ, Hồng Tháo bị giết khi còn rất trẻ. Lưu Cung đành bỏ hẳn ý định đánh chiếm Tĩnh Hải quân và chết sau đó 4 năm.